Có thể chuyển từ hộ chiếu thường sang hộ chiếu gắn chip không? Vạn Phát Gia

1. Bối cảnh: Việt Nam đã cấp hộ chiếu gắn chip từ khi nào?

Từ 01/3/2023, Bộ Công an chính thức triển khai cấp hộ chiếu phổ thông gắn chip điện tử cho công dân Việt Nam, bên cạnh mẫu hộ chiếu không gắn chip đang sử dụng.

Điểm đáng chú ý:

Hộ chiếu có chip và không chip được dùng song song, cùng là hộ chiếu phổ thông hợp lệ.
Người từ đủ 14 tuổi trở lên có quyền lựa chọn xin cấp hộ chiếu có gắn chip hoặc không gắn chip khi làm thủ tục.
Các hộ chiếu thường (không chip) đã cấp trước đó vẫn dùng bình thường cho đến hết hạn, Nhà nước không bắt buộc phải đổi sang hộ chiếu gắn chip.

Vì vậy, câu chuyện “chuyển từ hộ chiếu thường sang hộ chiếu gắn chip” thực chất là:

Bạn có quyền xin cấp (hoặc cấp đổi) hộ chiếu mới loại gắn chip, thay cho cuốn hộ chiếu thường đang dùng.

2. Có bắt buộc phải chuyển sang hộ chiếu gắn chip không?

Có bắt buộc phải chuyển sang hộ chiếu gắn chip không?

Câu trả lời ngắn gọn là: KHÔNG bắt buộc.

Nhiều nguồn pháp lý và thông tin chính thức đều thống nhất:

Công dân đang dùng hộ chiếu phổ thông không gắn chip được tiếp tục sử dụng đến khi hết thời hạn, không bắt buộc phải đổi sang hộ chiếu có gắn chip.
Khi nộp hồ sơ cấp hộ chiếu, người từ đủ 14 tuổi trở lên được quyền lựa chọn: hộ chiếu có chip hoặc không chip.

Vì vậy:

Nếu hộ chiếu thường của bạn còn hạn, ít đi nước ngoài, không gặp vướng mắc về visa, bạn không cần phải vội đổi sang hộ chiếu gắn chip.

Việc đổi là quyền lựa chọn, không phải nghĩa vụ.

3. Vậy có thể chuyển từ hộ chiếu thường sang hộ chiếu gắn chip không?

3.1. Về mặt pháp lý: Có, nhưng không phải là “chuyển đổi” kỹ thuật

Luật không dùng khái niệm “chuyển hộ chiếu thường sang hộ chiếu gắn chip”, mà quy định chung về:

Cấp hộ chiếu phổ thông (lần đầu)
Cấp lại / cấp đổi hộ chiếu (khi hết hạn, mất, hư hỏng, thay đổi thông tin… hoặc theo nhu cầu).
Các bài phân tích pháp luật cũng chỉ ra: dù hộ chiếu còn hạn, công dân vẫn có thể xin cấp đổi hộ chiếu mới (xem như cấp mới) nếu có nhu cầu.

Khi đó, bạn chỉ cần: Trong tờ khai cấp/cấp đổi, chọn loại hộ chiếu “có gắn chip điện tử”.

Nghĩa là: Về bản chất, “chuyển” ở đây là xin cấp đổi hộ chiếu mới loại gắn chip, còn cuốn cũ sẽ được xử lý theo quy định (thu hồi, cắt góc…).

3.2. Hộ chiếu cũ còn dùng được không sau khi cấp hộ chiếu mới?

Theo tư vấn của một số đơn vị luật:

Khi đổi hộ chiếu, về nguyên tắc bạn phải nộp lại hộ chiếu cũ để cơ quan xuất nhập cảnh kiểm tra và thu hồi.
Nếu muốn giữ lại hộ chiếu cũ (ví dụ để lưu visa cũ), bạn có thể ghi rõ đề nghị trong tờ khai; nếu được chấp thuận thì thường hộ chiếu cũ sẽ bị cắt góc, đóng dấu hết giá trị và chỉ còn giá trị lưu giữ giấy tờ, không dùng để xuất nhập cảnh nữa.

Do đó, không nên hiểu việc “chuyển” là có hai cuốn hộ chiếu thường và gắn chip cùng còn giá trị sử dụng để đi lại, trừ các trường hợp rất đặc biệt theo quy định riêng.

4. Khi nào nên cân nhắc đổi sang hộ chiếu gắn chip?

Mặc dù không bắt buộc, nhưng hộ chiếu gắn chip đem lại một số lợi thế:

Bảo mật cao & khó làm giả hơn

Chip điện tử lưu giữ thông tin mã hóa của người mang hộ chiếu và chữ ký số của người cấp, an toàn và khó sao chép hơn hộ chiếu thường.

Thuận lợi hơn khi xin visa & qua cửa khẩu tự động

Xu hướng chung là nhiều nước ưu tiên, thậm chí yêu cầu e-passport (hộ chiếu điện tử) khi xét cấp visa hoặc miễn visa.

Phù hợp xu hướng lâu dài

Hộ chiếu gắn chip là bước đi tất yếu để đồng bộ với chuẩn ICAO và hệ thống kiểm soát xuất nhập cảnh hiện đại.

Vì vậy, bạn nên cân nhắc đổi sang hộ chiếu gắn chip nếu:

Thường xuyên đi công tác, du lịch, du học ở những nước có yêu cầu/ưu tiên e-passport.
Hộ chiếu hiện tại còn hạn nhưng đã dán nhiều visa, sắp hết trang, hoặc sắp hết hạn (ví dụ còn dưới 1–2 năm).
Muốn đồng bộ thông tin mới trên CCCD (họ tên, ngày sinh, nơi sinh…) với hộ chiếu, đặc biệt khi từ 2025 thông tin nơi sinh trong hộ chiếu sẽ cập nhật theo tên tỉnh/thành sau sáp nhập.

Ngược lại, nếu:

Bạn ít đi nước ngoài, Hộ chiếu thường còn hạn dài, thì giữ nguyên và dùng đến hết hạn là hoàn toàn hợp pháp và không gây trở ngại gì.

5. Thủ tục cơ bản để đổi từ hộ chiếu thường sang hộ chiếu gắn chip

Về thủ tục, đổi hộ chiếu thường sang hộ chiếu gắn chip giống với thủ tục cấp đổi hộ chiếu phổ thông thông thường.

5.1. Điều kiện & quyền lựa chọn loại hộ chiếu

Công dân Việt Nam từ đủ 14 tuổi, có CCCD 12 số (có hoặc không chip) còn giá trị.
Trong hồ sơ, bạn tích chọn loại hộ chiếu có gắn chip điện tử (thay vì không gắn chip).

5.2. Hồ sơ cơ bản

Tùy trường hợp (hộ chiếu còn hạn, sắp hết hạn, mất, hư hỏng…) nhưng thường sẽ gồm:

Tờ khai đề nghị cấp/cấp đổi hộ chiếu phổ thông (mẫu TK01) – khai trực tuyến hoặc bản giấy.
Ảnh chân dung đúng chuẩn hộ chiếu.
CCCD/CMND còn giá trị.
Hộ chiếu cũ (nếu xin cấp đổi, không phải trường hợp mất).
Giấy tờ khác (nếu có thay đổi thông tin nhân thân, hoặc cần chứng minh lý do khẩn cấp…).

5.3. Nơi nộp & cách nộp

Bạn có 2 lựa chọn chính:

Nộp trực tiếp: Tại Cơ quan Quản lý xuất nhập cảnh Công an cấp tỉnh (nơi thường trú/tạm trú, hoặc nơi thuận lợi nếu có CCCD).
Nộp trực tuyến: Qua Cổng Dịch vụ công Quốc gia hoặc Cổng DVC Bộ Công an, sau đó gửi/hoàn thiện hồ sơ qua bưu chính công ích theo hướng dẫn.

Thời gian giải quyết:

Tối đa 08 ngày làm việc nếu nộp tại Công an cấp tỉnh.
Tối đa 05 ngày làm việc nếu thực hiện tại Cục Quản lý xuất nhập cảnh – Bộ Công an.

6. Tóm lại “Chuyển” ở đây là quyền xin cấp đổi hộ chiếu mới

Có thể tóm gọn câu hỏi “Có thể chuyển từ hộ chiếu thường sang hộ chiếu gắn chip không?” như sau:

Có thể: Bạn hoàn toàn được quyền xin cấp đổi hộ chiếu mới loại gắn chip, ngay cả khi hộ chiếu thường vẫn còn hạn, miễn đáp ứng điều kiện chung về cấp hộ chiếu.
Không bắt buộc: Hộ chiếu thường không chip vẫn hợp lệ đến hết hạn, không có quy định bắt buộc phải đi đổi.
Không phải “biến hình” cuốn hộ chiếu cũ, mà là xin một cuốn hộ chiếu mới dạng gắn chip; hộ chiếu cũ sẽ bị thu hồi hoặc cắt góc theo quy định.

Ngoài ra, nếu bạn không có thời gian tự chuẩn bị hồ sơ, có thể tham khảo các đơn vị dịch vụ hỗ trợ đổi hộ chiếu gắn chip. Chẳng hạn, Vạn Phát Gia (vanphatgia.com) hiện cung cấp dịch vụ đổi hộ chiếu nhanh từ thường sang hộ chiếu gắn chip, tập trung vào việc tư vấn điều kiện, hướng dẫn chuẩn bị giấy tờ, hỗ trợ khai tờ khai online và theo dõi hồ sơ đến khi có kết quả. Toàn bộ quy trình vẫn do cơ quan quản lý xuất nhập cảnh thụ lý và cấp hộ chiếu, còn Vạn Phát Gia chỉ đóng vai trò hỗ trợ thủ tục, giúp rút ngắn thời gian đi lại và hạn chế sai sót hồ sơ nhưng vẫn đảm bảo đúng quy định pháp luật.